18. oktobar 2012. DRUŠTVO – U Tvrđavi završena konzervacija ostataka vizantijske crkve iz 10. veka. Srednjovekovni hram podignut pola milenijuma pre despotovog grada.
Završene su konzervacija i prezentacija sakralnog kompleksa iz 10. veka, unutar zidina Smederevske tvrđave. Projekat je vredan više od sedam miliona dinara, a finansirali su ga Ministarstvo kulture sa pet, i grad sa 2,2 miliona.
Burna istorija ovog lokaliteta, inače, počinje pola milenijuma pre zidanja Tvrđave. U 10. veku, izgrađena je vizantijska crkva koju je – u prvoj polovini 15. veka – despot Đurađ obnovio.
Već 1459, padom pod Turke, crkva je porušena, a umesto nje je nikla džamija, čijeg su minareta obrisi i danas vidljivi. Krajem 17. veka, islamska bogomolja pretvorena je u katoličku crkvu, ali su je Turci ubrzo srušili i nikada više nije obnovljena…
Ostaci vizantijske crkve pronađeni su 1981, a dve i po decenije kasnije Ministarstvo kulture odobrilo je sredstva za konzervaciju i delimičnu restauraciju.
– Radovi su počeli u maju, bogosluženjem na razrušenim temeljima i to je bio prvi pravoslavni obred u Tvrđavi još od pada Smedereva pod tursku vlast.
Konzervatorski radovi izvedeni su stručno, prezentacija je urađena tako da bude prepoznatljiva svaka faza, a akcenat je stavljen na srednjovekovni hram koji je sada vidljiv i prepoznatljiv – objašnjava direktor Regionalnog centra za zaštitu spomenika kulture u Smederevu, Veroljub Ranković.
Tokom restauracije, slučajno su pronađeni skelet i izuzetno očuvane zlatne minđuše, iz 14. ili 15. veka. Iako se još čekaju rezultati antropološke analize, pretpostavlja se da je u pitanju izvesna žena iz vladarske loze Nemanjića, s obzirom na to da se na minđušama nalazi grb ove dinastije.
