19. jun 2014. KULTURA – Gradska kulturna manifestacija, pozorišni festival „Teatar u tvrđavi“, u svom prvom izdanju odigraće se od 6. do 11. jula u monumentalnom ambijentu Smederevske tvrđave. Ovogodišnja programska ponuda obuhvata pet pozorišnih predstava koje ulaze u festivalsku konkurenciju i jedno muzičko delo kojim će manifestacija biti zatvorena. Izbor predstava koje će se igrati na letnjoj pozornici u Malom gradu uključuje jedno teatarsko ostvarenje umetnika iz Rumunije i četiri predstave u izvođenju glumaca domaćih pozorišta. Moto festivala, „Kretanje“, ukazuje na umetničko i civilizacijsko iskustvo koje podrazumeva hod kroz vreme, epohe, žanrove, pozorišne forme i različita stilska obeležja. Pored toga što se fenomen kretanja i promene kao društveni, kulturni, istorijski, egzistencijalni fenomen u bogatstvu svojih značenja uzima u obzir kao ujedinjujući činilac u koncepciji festivala, moto „Kretanje“ govori i o fleksibilnosti i otvorenosti prema raznim vidovima pozorišnog života i scenskog stvaralaštva. U pogledu sadržaja, „Teatar u tvrđavi“ je ovoga leta značajnim delom orijentisan na obeležavanje stogodišnjice Prvog svetskog rata.
Teatar Maska iz Bukurešta gostuje pred smederevskom publikom 6. jula sa predstavom „Park“. Za rad rumunske umetničke trupe karakteristični su istraživanje potencijala neverbalnog teatra, negovanje pantomime, otelotvoravanje „živih statua“, fokusiranost na gest i telesni izraz. Identitet i originalnost Teatra Maska, uz atraktivna scenska i kostimografska rešenja, potvrđuju se u punoj meri u prvoj u nizu predstava na „Teatru u tvrđavi“. Prizori pozorišnim jezikom artikulisane i autorski sagledavane istorije Bukurešta pojavljuju se kroz emocijama prožetu, romantičnu priču bez reči o prelepom parku Cismigiu. Pogled koji seže vek i po unatrag predstavlja nam park kao jednu od znamenitosti Bukurešta i, istovremeno, svojevrsnu riznicu uspomena na harizmatične likove i svedoka promena generacija. Pored vođe trupe Mihaia Malaimarea (Mihai Mălaimare), u predstavi uloge ostvaruju Sorin Dinkulesku (Sorin Dinculescu), Bogdan Angelesku (Bogdan Angelescu), Kosmin Kretu (Cosmin Creţu), Dora Iftode (Dora Iftode) i drugi umetnici aktivni pri Teatru Maska i angažovani u ovoj predstavi sa brojnim protagonistima.
Predstavu „Postmoderni kabare dobrog vojnika Švejka“ u izvođenju Šabačkog pozorišta , publika će moći da pogleda 7. jula. Tekst i režiju potpisuje Aleksandar Lukač, koji karakter dobrog vojnika Švejka, ovekovečen u romanu češkog pisca Jaroslava Hašeka, vidi kao paradigmu otpora jednoj imperiji. Otpor prema imperijalizmu komičnog glavnog protagoniste, vojnika Švejka, nije prikazan kao revolucionaran, već kroz suočavanje nehumane birokratije sa logikom „malog“ čoveka koji sebe predstavlja kao idiota, ali na takav način da se ostavlja prostora za zapitanost koliko u tome ima ima istine, a koliko se radi o taktici preživljavanja. U adaptaciji koju sprovodi Lukač, antiratna i antiimperijalistička poenta podržana je oslanjanjem na srpskom narodu bliska iskustva koja govore o apsurdnosti rata, kroz naivnu vizuru Švejkovog kabarea. Glavnu ulogu dobrog vojnika Švejka tumači Bogoljub Mitić, a u ostalim ulogama su: Zoran Karajić, Deana Kostić, Ivan Tomašević, Strahinja Barović, Ljubiša Barović, Vladimir Milojević, Aneta Tomašević i drugi.
„Lepotica Linejna“, predstava rađena u koprodukciji agencije ART TEMA iz Beograda i Kruševačkog pozorišta, prema tekstu savremenog irskog pisca Martina Megdone, a u adaptaciji i režiji Miloša Jagodića, u okviru festivala „Teatar u tvrđavi“ igraće se 8. jula. Radi se o delu koje se bavi problematičnim i dramatičnim odnosom majke i ćerke, temom porodičnog nasilja i prava na lični izbor. Drama locirana u irsku zabit, u dom koga nastanjuju dve žene a povremeno posećuju komšije čije prisustvo je prilog komplikovanju odnosa, ispunjena je univerzalno ljudskim značenjima.
U predstavi igra proslavljena glumica Ljiljana Stjepanović, a uloge tumače i dva glumca Kruševačkog pozorišta: Dejan Tončić i Nikola Rakić, kao i mlada beogradska glumica Jelena Stajkovac, koja je i idejni tvorac ove koprodukcije.
Identitetu i atmosferi predstave doprinosi muzika koju je komponovao Milan Đurđević, lider benda „Neverne bebe“. Nakon pozorišnog ugođaja sledi muzički, u znaku numera koje će sastav„Neverne bebe“ izvesti na svom koncertu.
Na sceni u Malom gradu smederevske tvrđave 9. jula će nastupiti članovi ansambla Narodnog pozorišta Niš koji će izvesti predstavu „Mala“. Prema tekstu Radoslava Pavlovića, ovo pozorišno delo režirao je Ivan Vuković. Kroz predstavu se obrađuje tema života na marginama društva, vođenog zakonima ulice. Među ljudima koji obitavaju na socijalnom dnu, devojčica koja u ambijentu okrutnosti ulazi u svet odraslih, prepoznaje najplemenitija ljudska osećanja i osobine kao što su ljubav, odanost, prijateljstvo, požrtvovanje. Glavna uloga u predstavi „Mala“ poverena je Mariji Vidaković, a ostale uloge igraju: Ivana Nedović, Dejan Cicmilović, Stefan Mladenović i drugi.
Predstava „Devetstopetnaesta-tragedija jednog naroda“ po istoimenom romanu Branislava Nušića na programu je 10. jula. Adaptaciju i dramatizaciju Nušićevog dela uradio je Spasoje Ž. Milovanović, a reditelj je Milan Nešković. Predstava je nastala u koprodukciji Kruševačkog pozorišta, Narodnog pozorišta Niš i Doma kulture „Vuk Karadžić“ Loznica. Glavnu osobenost ove predstave reditelj prepoznaje u tome što se čitav narod nalazi u ulozi glavnog junaka, što predstavlja redak slučaj u svetskoj literaturi, a naročito u svetu teatra. Kroz evociranje tragičnog ratnog doba i pozicije srpskog naroda u njemu, predstava afirmiše saglasje pojedinačnog i kolektivnog, jedinstvo i složnost likova koji dele kolektivnu tragediju. Iz ansambla Kruševačkog pozorišta u predstavi „Devetstopetnaesta“ igraju: Dejan Tončić, Marija Gašić Gajić, Bojan Veljović, Nebojša Vranić i drugi, a iz niškog narodnog pozorišta: Aleksandar Mihailović, Sanja Krstović, Dejan Cicmilović, Maja Vukojević…
U duhu dostojanstvenog obeležavanja stogodišnjice Velikog rata, poslednje večeri manifestacije „Teatar u tvrđavi“,11. jula, biće održan koncert „Kreće se lađa francuska“ na kome će, pod dirigentskom palicom Vojkana Borisavljevića, nastupiti Umetnički ansambl Ministarstva odbrane „Stanislav Binički“ sa gostima : AKUD „Lola“, Merima Njegomir, Bilja Krstić, Dragoljub Bajić, Nebojša Dugalić i Marija Jovanović.
Na festivalu „Teatar u tvrđavi“ kao manifestaciji koja ima i takmičarski karakter biće dodeljene tri nagrade, i to: MLADA NADA po oceni stručnog žirija (dobitniku pripada statueta sa likom Mare Branković), nagrada za NAJBOLjU PREDSTAVU FESTIVALA po oceni stručnog žirija (dobitniku se dodeljuje statueta sa likom despota Đurđa Brankovića) i nagrada za NAJBOLjE GLUMAČKO OSTVARENjE po oceni publike (dobitniku se dodeljuje statueta Tvrđave). Svakome od nagrađenih, pored statuete, namenjen je i prigodan novčani iznos.
Na prvom „Teatru u tvrđavi“ predstave će pratiti stručni žiri u sledećem sastavu: Nada Blam, dramski umetnik, dr Iva Draškić-Vićanović, filozof, estetičar, profesor na Filološkom fakultetu u Beogradu i Branko Janković, dramski umetnik.
Sve predstave počinju u 21.00 sat. Cena ulaznice za predstave, kao i za završni koncert je 200 dinara, a deo prihoda od prodaje namenjen je u humanitarne svrhe. Ulaznice će se od 20. juna do 5. jula prodavati na Bilet servisu Centra za kulturu od 9.00 do 20.00 sati, a u vreme festivala, od 6. do 11. jula, u vremenu od 9.00 do 19.00 sati i u na ulazu u Mali grad Smederevske tvrđave od 19.00 do 21.00 sat.
Pokrovitelj festivala je Grad Smederevo, a realizator Centar za kulturu Smederevo.
