26. oktobar 2014. KULTURA – Nova tema u okviru ponude naučno-obrazovnog programa Centra za kulturu očekuje smederevsku publiku 29. oktobra, kada će se, sa početkom u 19 sati, u Koncertnoj dvorani održati program pod naslovom TAJANSTVO I JEZA – roman „Zavodnik“ Dejana Ognjanovića. Pre pune tri godine Ognjanović je gostovao u smederevskom Centru za kulturu sa filmskim rediteljem Đorđem Kadijevićem, kada je vođen razgovor o temama i motivima Kadijevićevog filma „Štićenik“, a ovoga puta u centru pažnje su ideje i motivi Ognjanovićevog dela.
Imenovanjem svog romana autor, na balkanskim prostorima najveći akademski autoritet za poetiku strave, suočava nas sa toponimom vezanim za zabit koja je poprište začudnih zbivanja, košmarnih doživljaja i zlokobnih prikazanja, ali ime zagonetnog izvora skrivenog u šumi može čuvati i značenja magnetičnosti, sugestivnosti, intrigantnosti, vrebanja, koja savršeno odgovaraju karakteru dela.
Locirajući iskustvo strave u ruralni ambijent prožet dahom oronulosti i ruševnosti i evocirajući dodir sa divljom, izvornom Prirodom, Ognjanović nas uvodi u oblasti magijskog odnosa prema svetu i drevnih folklornih verovanja, uz svu originalnost autorskog iskaza.
Atmosfera tajanstva i jeze primarni je gradivni činilac „Zavodnika“. Ona je prisutna u zapuštenom i zabačenom selu, vlada brdima, šumama i pećinama, predstavlja životni elemenat upečatljivo oslikanih likova, obeležava noći nastanjene avetima i pretećim signalima.
Tajanstvo i jeza daju supstancijalnu težinu u delo dosledno sprovedenoj Ognjanovićevoj estetskoj i pripovedačkoj nameri. Sam autor ukazaće da se „Zavodnik“ može čitati i kao moderna verzija priče o duhovima, etno- psihološka studija ili folk horor, kao i da je svesnim usmerenjem na održavanje neodređenosti i dvosmislenosti nastojao da stvori „prozni ekvivalent Roršahove mrlje“ . Ali, osim toga, delo o kome je reč donosi nam u sablasnim tonovima metafizičnu viziju stvaralačkog poduhvata i tvoračke ličnosti u odgovoru na dramatičan zov mogućnosti koja seže sa one strane života, do onostranog.
U priči koja povezuje intelektualca poniklog u urbanoj sredini, neobične blizance, staricu koja brine o njima i sen njihovog pokojnog oca koja sve natkriljuje dolazi do uvođenja u kritičnu, tenzijom ispunjenu zonu gospodaranja inicijacijskog dodira strave.
Slojevito, višeznačno delo sa atmosferičnošću „ruralnog gotika“ daje bogat materijal za promišlja o ulozi mistifikacije u umetničkom postupku, sudaru urbanog i ruralnog, racionalnog i iracionalnog, kao i o poetici horora.
Prisutni će biti u prilici da kupe roman „Zavodnik“.
U programu učestvuju dr Dejan Ognjanović, autor romana, pisac, filmski i književni kritičar, esejista, prevodilac, i dr Marko Pišev, pisac, istraživač na Institutu za etnologiju i antropologiju u Beogradu. Moderator je Marko Cvetković, urednik naučno-obrazovnog programa Centra za kulturu Smederevo.
Dr Dejan Ognjanović objavio je: roman „Naživo“ , zbirke eseja „ Faustovski ekran“, „U brdima, horori: srpski film strave“, „Studija strave“ i „Poetika horora“. Priređivač je antologije najboljih priča H. F. Lavkrafta „Nekronomikon“ i zbornika „Novi kadrovi: skrajnute vrednosti srpskog filma“ sa Ivanom Velisavljevićem.
Ulaz na program je slobodan.
